شکلات تلخ؛ نگاهی به سریال زخم کاری
به گزارش وبلاگ بایجانی، علی ولی اللهی در اعتماد نوشت: تماشای زخم کاری این شکلی است؛ انگار که یک شکلات با بسته بندی شیک و تر و تمیز را برای خوردن برداری و ببینی رویش نوشته تلخ. مردد می شوی، اما آخرش برق بسته بندی، رنگ و عطر شکلات وادارت می نماید به بلعیدنش. وقتی که تکه های شکلات را زیر دندان می بری و آرام آرام مزه اش به عصب ها می رسد تازه معنی چیزی که روی بسته بندی محصول نوشته را می فهمی. در آن لحظات نه راه پس داری، نه راه پیش. مجبوری با تلخی قدرتمندی که تمام وجودت را تحت تاثیر قرار داده کنار بیایی. فکر می کنی بعد از فرو بردن تمام می گردد، اما اشتباه نموده ای. تلخی تا مدت ها زیر زبان می ماند. همان طورکه حسین صفا در ترانه به رسم یادگار نوشته: تموم می شد و بازم ادامه داشت
زخم کاری همان مولفه های آشنای سینمای مهدویان را دارد. از فرم تصویربرداری تا میزانسن ها و نور و البته بازی دریافت از بازیگران. مهدویان آن قدر تجربه و تبحر دارد که بتواند مود درستی بر فیلم حاکم کند. به وسیله میزانسن معنا بسازد و با دوربینش تقابل ایجاد کند؛ نه خیلی خلاقانه ولی در خدمت محتوا.
در مجموع می توان گفت زخم کاری یک سریال تر و تمیز و شیک است که لااقل در ساخت چیزی از نمونه های خارجی کم ندارد. همین هم باعث شده مخاطب دوستش داشته باشد. مخاطبی که این روز ها آن قدر سریال درجه یک دیده که راحت سرش کلاه نمی رود.
زخم کاری کهن الگوی قدیمی جاه طلبی را روایت می نماید. مالک رعیت زاده ای است که می خواهد ارباب گردد. این همان طورکه در ابتدای سریال هم نوشته می گردد برگرفته از رمان 20 زخم کاری اثر محمود حسینی زاد است که خودش از مکبث ویلیام شکسپیر وام گرفته شده.
آنچه باید در این سریال درست ترسیم می شد و تا حدود زیادی صورت گرفته نوع روابط بین آدم ها و در نظر دریافت شیب تغییر کاراکترهاست. نگاه جزیی فیلمساز به این دو مقوله باعث شده بعد از انتشار 5 قسمت از سریال مخاطب نتواند جهت گیری درستی داشته باشد و سمت آدم خوب قصه بایستد.
آدم های زخم کاری پیچیده هستند. وقت گذاشتن روی پیدا کردن پروتاگونیست و آنتاگونیست بی فایده به نظر می رسد. مالک، قهرمان داستان است. او وقتی آدم می کشد یا دستور قتل می دهد هم مورد قضاوت منفی قرار نمی گیرد، چون سمپات است. اما ما اکثرا عادت داریم که در مقابل همین آدمی که از نظر اخلاقیات بدمن است و از نظر ما قهرمان هم یک نقطه مقابل ببینیم.
مخصوصا در سریال های گنگستری جنایی که در آن خط کشی های مثبت و منفی به راحتی باید قابل انجام باشد. حتی دیده شده فیلمسازان برای اینکه بتوانند دو قطبی بسازند و به وسیله آن با فکر مخاطب بازی نمایند، یک کاراکتر، مثلا یک پلیس اضافه می نمایند.
در زخم کاری چنین چیزی به شکل کلاسیک نداریم. اصلا آدمی که بخواهیم دست بگذاریم رویش و بگوییم این نقطه مقابل قهرمان قصه است وجود ندارد. در واقع همه آدم ها نقطه مقابل مالک هستند از جمله خودش.
یکی از چیز هایی که زخم کاری را همان طورکه در ابتدا گفتم تلخ می نماید همین موضوع است. ما با یک جنگ قدرت طرفیم که تمام آدم هایش به سوی تباهی می فرایند. پیش از این نمونه چنین فضایی را در فیلم لویاتان به کارگردانی آندره زویاگینتسف دیده بودم. آنجا هم هیچ نشانی از روشنایی دیده نمی گردد و همه آدم ها در رسیدن به جهنم با هم مسابقه گذاشته اند.
شما هنگام تماشای سریال زخم می خوری! آن هم یک زخم کاری. زخمی شبیه شکلات تلخ. از همان شکلات هایی که مالک دوست دارد. قرار نیست به شما بابت تماشای این تلخی جایزه بدهند و آخرش با یک آبنبات از پای تلویزیون بلند شوید. قرار است همراه ناصر حساس و ضعیف، سمیرا یا همان لیدی مکبث سلطه جو و افسونگر و منصوره ای که می خواهد مثل پدر باشد برویم جلو تا ببینیم ته این تباهی به کجا ختم خواهد شد.
منبع: فرارو