واراناسی: شهر جاودانگی در قلب هند - وبلاگ بایجانی

به گزارش وبلاگ بایجانی، واراناسی، شهری که در کناره‌های مقدس رود گنگ در هندوستان قرار دارد، برای هزاران سال در مرکز اعتقادات و آیین‌های مذهبی جای گرفته است. این شهر باستانی که به "شهر مردگان" نیز شهرت دارد، نه تنها مکانی برای زیستن، بلکه مقصدی برای مردن و دستیابی به آرامش ابدی در باورهای هندوهاست. واراناسی نه تنها تجلی‌گاه تاریخ و معماری شگفت‌انگیز، بلکه مرکز آداب و رسوم فرهنگی، هنری و معنوی است که هر بازدیدکننده‌ای را مجذوب خود می‌کند. در این مقاله، به بررسی تاریخ، فرهنگ و شگفتی‌های این شهر می‌پردازیم و نگاهی به تجربه بی‌نظیر یک عکاس جهانگرد از واراناسی خواهیم داشت.

واراناسی یا شهر مردگان در حاشیه رود گنگ در هندوستان قرار گرفته است. در ادامه با وبلاگ بایجانی باشید و بخوانید چرا واراناسی را شهر مردگان نامیده اند. در این مقاله از تور مجازی، از شهر واراناسی (Varanasi) یا بنارس می گوییم. ابتدا با چند پاراگراف درباره تاریخ و فرهنگ این شهر آغاز می کنیم و پس از آن برداشت شخصی عکاس تیم ایرپانو (Dmitry Moiseenko) از سفرش به هندوستان و شهر واراناسی را می آوریم.

واراناسی

شهر باستانی واراناسی یکی از جالب ترین و، احتمالا، خاص ترین جاذبه هندوستان است. معروفیت واراناسی نه تنها از معماری آن بلکه از تاریخ و نقش مهم آن در آیین هندو می آید.

این شهر به همان مقدار برای هندوها اهمیت دارد که واتیکان برای کاتولیک ها و مکه برای مسلمانان. طبق افسانه ها، یکی از خدایان هندو به نام شیوا، حدود 5 هزار سال پیش واراناسی را بنا نهاد. در فلسفه هندو، این شهر را مرکز زمین می دانند و بسیاری از آداب و رسوم مذهبی در اینجا و در اطراف گهات (رشته کوهی در شبه جزیره هندوستان و یکی از 10 کانون اصلی تنوع زیستی جانوری در جهان) انجام می شوند. هندوها گهات را جهتی آسمانی می دانند. گهات در چند شهر دیگر در حاشیه رودخانه مقدس هند وجود دارد؛ با این حال، تنها در واراناسی است که در امتداد ساحل سمت چپ رودخانه گنگ گهات دیده می شود و اینجا در آیین هندو بسیار شناخته شده است.

در مجموع 84 گهات در واراناسی وجود دارد. روزانه، بیش از ده هزار نفر در آب گنگ به انجام فریضه تطهیر می پردازند. هر شب یک مراسم قربانی در گهات دشاشومید (Dashashwamedh) انجام می شود. هندوها از سراسر کشور برای انجام فرائض دینی به این شهر می آیند و انبوهی از گردشگران در بهت و شگفتی به تماشای این مراسم نفس گیر و هیجان انگیز می پردازند.

از دیگر جاذبه های واراناسی حدود 23,000 معبد هندو است. البته، این معابد در گذشته نه چندان دور به جای معابد باستانی که در طول درگیری ها و نبردهای مختلف تخریب و در کل نابود شده بودند ساخته شده اند.

مهم ترین و معروف ترین عبادتگاه هندو معبد کاشی ویشوانا (Kashi Vishwanath) یا معبد طلایی است که در منطقه گودلیا (Godolia) شهر قرار گرفته است. در سال 1835 سقف معبد با 820 کیلو طلای خالص اندود شد. معبد الهه دورگا (Goddess Durga Temple) که در قرن هجدهم ساخته شده نیز از معروف ترین معابد واراناسی است. تنها معبد چوبی شهر به سبک نپالی (الهام گرفته از معبد Pashupatinath در کاتماندو) در گردنه لالیتا ساخته شده است و از جانب خانواده سلطنتی نپال حمایت می شود. چوب های نفیس استفاده شده در معبد مستقیما از نپال به اینجا آورده شده است.

کلیساهای مسیحی و مساجد مسلمانان نیز در واراناسی وجود دارد. بعلاوه، شهر برای پیروان بودا از اهمیت والایی برخوردار است: می گویند گوتامای بودا پس از تبدیل شدن به یک روشنفکر اولین بار در سارنات، حومه واراناسی، آغاز به تدریس کرد. امروزه، سارنات با وجود معابد بودایی و صومعه های متعدد زیارتگاهی برای تمام بودایی های سراسر جهان است.

آثار معماری مذهبی تنها جاذبه های واراناسی نیستند. ابریشم معروف باراناسی (baranasi) که یکی از باکیفیت ترین ابریشم های سراسر هند است در اینجا فراوری شد. الگوها و طرح های جالب از طلا و نقره از نشانه های این نوع ابریشم است. ساری های دوخته شده از جنس این ابریشم بسیار پرطرفدار است. به همین علت کارخانه های فراوریی متعدد در واراناسی و حومه آن وجود دارد و ده ها هزار نفر در این صنعت مشغول به کار هستند.

و در آخر باید اضافه کنم که واراناسی یک مرکز مهم آموزشی در هند هم است. این شهر ترکیبی منحصربه فرد از باستان و مدرنیته، آداب و رسوم سنتی و پیشرفت و ترقی و مرگ و حیات است.

حکایت دیمیتری مویسینکو از واراناسی

شهرهایی در جهان وجود دارند که گویی گرد شگفتی بر روی آن ها پاشیده شده است. همه آن ها، به نظر من، به نحوی در آسیا واقع شده اند. مادامی که در این شهرها به سر می برید به سفری ذهنی خواهید رفت؛ این مکان ها تمام دانسته ها، ارزش ها و عاداتی که بوی غرب می دهد را از ذهنتان پاک می نمایند. گویی این مکان ها متعلق به سیاره ای دیگرند که در آن همه چیز غیر قابل قبول و غیر عادی و در عین حال خیره نماینده است ـ جایی که مردمش مثل ما هستند، اما به نظر از کهکشان دیگرند. نمی گویم خوب اند یا بد، فقط حقیقتی از تجربیات خودم را به زبان می آورم.

اولین بار در کاتماندو بود که چنین حسی را تجربه کردم، بار دوم در آنگکور (شهری در شمال غربی کامبوج) و سومین بار، شهر واراناسی بود که مرا بسیار تحت تاثیر قرار داد. این ها مکان هایی هستند که واقعا ارزش دوباره تماشا دارند. تا به حال، 5 بار به کاتماندو، 3 بار به انگکور و 2 بار به واراناسی رفته ام و این تازه آغاز ماجرا است.

توصیف جذابیت واراناسی در لغت نمی گنجد. در این شهر همه چیز به گونه ای است که یک سفید پوست از همه جا بی خبر ترس و شگفتی را با تموم وجودش حس کند. اینجا در واقع شهر مردگان است؛ نه تنها به خاطر شعله های آتشی که همواره در اسکله برپا است (24 ساعت شبانه روز، اجساد مردگانی را که از نقاط مختلف به واراناسی می آورند را در اینجا می سوزانند) بلکه بقایای نیمه فاسد حیوانات و اجساد انسان، که به دلایلی خاص از یک آتش سوزی پاک محروم بودند، در پایین رودخانه شناورند، و این خود به تصویر تیره و تار شهر رعب و وحشت می افزاید.

با این حال، مسئله فقط اینها نیست. اینجا، مردم برای مردن می آیند. پله های سنگی، معابد متعدد و مکان هایی مخصوص سوزاندن، 5 کیلومتر از خط ساحلی را تشکیل می دهند. برای بسیاری واراناسی جایی است برای نشستن به انتظار مرگ که در بعضی موارد ممکن است سال ها و حتی دهه ها طول بکشد. هندوها بر این باورند که اگر فردی در واراناسی درگذشت و در سواحل رود گنگ سوزانده شد دیگر هیچگاه وارد چرخه زندگی نمی شود و روحش به سعادت می رسد و هرگز به این جهان باز نمی شود. این شهر با انرژی مرگ و انتظار برای مردن، روح گرفته است. اما هوای اینجا پر از شور و عشق و شادی هم است. اینجا شهری زنده و پویا است.

در واراناسی بیش از یک میلیون نفر شهروند، معابد و هتل ها و خیابان های باریک وجود دارد، که عبور از آن ها و رسیدن به رودخانه با وجود مدفوع گاو ها در طول جهت و جا خالی دادن از موتور سیکلت هایی که از آنجا می گذرند سخت است.

حرف درباره واراناسی بسیار است و در یک مقاله جای نمی گیرد، امیدوارم با تماشا تصاویر پانوراما فوق العاده تماشای بیشتر با حس و حال این شهر آشنا شوید.

سخن پایانی

واراناسی، فراتر از یک مقصد گردشگری، نمادی از زنده بودن، مرگ و جاودانگی است. این شهر که هزاران سال فرهنگ، تاریخ و معنویت هند را در دل خود حفظ کرده است، تجربه‌ای ماندگار را برای هر بازدیدکننده به ارمغان می‌آورد. چه به‌دنبال لمس روحانیت در آیین‌های مذهبی باشید و چه بخواهید معماری و فرهنگ منحصربه‌فرد آن را بشناسید، واراناسی پاسخی به تمام این خواسته‌هاست. شاید بهترین واژه‌ای که می‌توان برای واراناسی به کار برد، "زندگی" باشد؛ زندگی‌ای که در میان آداب، سنت‌ها و انرژی‌های این شهر، به شکلی ناب و اصیل جریان دارد.